Gouda

Het bestuur van de islamitische school Al Qalam in Plaswijck heeft een brief geschreven aan het college waarin ze een verhuizing naar Gouda-Oost bepleit. Het schoolbestuur uit het vermoeden dat de gemeente een verhuizing naar Oost ziet als een belemmering voor of een afbreuk op de integratie van de Marokkaanse gemeenschap in Gouda. Of dit vermoeden terecht is, maar ook of dit de volledige overweging zou zijn van het college of een aantal politieke partijen, is momenteel nog niet bekend. De onderbouwde claim die het schoolbestuur maakt, is in ieder geval dat de vestiging van een islamitische school in Oost de integratie juist ten goede komt. Is dat zo?

Bijzonder onderwijs en segregatie ::

In Nederland hebben mensen de vrijheid om gebruik te maken van openbaar onderwijs, maar ook om scholen te stichten met een specifieke religieuze achtergrond. In de praktijk kunnen ‘bijzondere scholen’ integratie beperken, omdat ze kinderen van elkaar apart houden in volledig witte of zwarte scholen. Voor Al Qalam geldt dit ook. Omdat samen naar school gaan volgens de SP het beste begin van een succesvolle integratie is, zijn wij tegen bijzondere scholen. Zolang artikel 23 van de Grondwet niet geschrapt wordt, hoort het recht om een eigen school te stichten echter gelijk toegepast te worden op alle erkende geloofsrichtingen. Of een school gereformeerd is of islamitisch maakt dus niet uit!

Als de stichtingsnorm binnen vijf jaar na de start gehaald wordt door Al Qalam heeft de gemeente zorgplicht en moet voor huisvesting zorgen. Op de huidige locatie in Plaswijck is Al Qalam in ieder geval uit haar voegen gegroeid.

Kansen voor integratie op oude plek ::

Als de Marokkaanse gemeenschap in Gouda reeds volledig geïntegreerd is, zou een betere integratie geen motivatie kunnen zijn om de school naar Oost te verplaatsen en zou ze in Plaswijck omtrent integratie geen probleem kunnen beweren te hebben. Dat integratie in Plaswijck volgens het bestuur niet mogelijk is doordat de school geen enkele relatie heeft met de buurt, vinden we een zwaktebod. Er kan toch wel degelijk samengewerkt worden en relaties aangeknoopt worden met buurtpartijen in Plaswijck. Wij zien dan ook niet waarom integratie in Plaswijck volstrekt uitgesloten zou zijn.

Ruimtelijke segregatie & sociaal kapitaal ::

Het schoolbestuur betoogt dat uit een aantal wetenschappelijke onderzoeken naar voren komt dat ruimtelijke segregatie zonder meer positief uitwerkt op de integratie van bevolkingsgroepen. In het bijzonder verwijst men naar een artikel van Dronkers. Één van zijn conclusies hierin is dat als je buren hebt van een andere etnische komaf, je minder vertrouwen in de buurt of wijk hebt. Hoe meer verschillende etnische groepen, hoe lager het vertrouwen in buurt en buren.

Dat dit onderzoek niet zo éénduidig is als het bestuur beweert, blijkt uit dat Dronkers ook een andere mogelijke oplossing aandraagt dan die van segregatie op wijkniveau. Door etniciteit namelijk te concentreren op straatniveau is het volgens hem toch mogelijk om wijken te bouwen die én etnisch divers zijn én waar veel vertrouwen is in de wijk.

Economische ongelijkheid & sociaal kapitaal ::

Als je het onderzoek ‘Verenigd in verscheidenheid’ erbij haalt waarin Gesthuizen e.a. reageren op het artikel waarin de Amerikaan Robert Putnam schrijft dat op de korte termijn etnische diversiteit sociaal kapitaal in wijken belemmert, krijg je een heel ander verhaal. Ze stellen dat het niet zozeer de etnische diversiteit is, maar meer de democratische geschiedenis en de inkomensverdeling die de sociale cohesie in Europese landen beïnvloedt.

Uit het onderzoek van Gesthuizen e.a. komt naar voren dat om het sociaal kapitaal van Europeanen te bevorderen, in tegenstelling tot Amerikanen, men niet etnische diversiteit hoeft tegen te gaan, maar men zich beter kan richten op het waarborgen van democratische rechten en het verminderen van economische ongelijkheid. Dit zijn speerpunten van de SP.

Parlementaire commissie integratie ::

Tot nog toe is integratie meer ondanks, dan dankzij het integratiebeleid tot stand gekomen. De parlementaire commissie integratie constateerde dan ook een falend integratiebeleid. De commissie stelt dat er te weinig contact is tussen autochtonen en allochtonen door het laten ontstaan van “witte” en “zwarte” wijken en scholen. De commissie pleit voor spreiding. De SP is het volledig eens met dat we af moeten van zwarte en witte wijken en zwarte en witte scholen. Als SP geloven we niet in etnische of sociaal-economische segregatie. Noch in buurten of wijken, noch op scholen.

Als een buurt of wijk “overgenomen” wordt heeft dat onder andere een negatief effect op integratie van autochtonen met de rest. Ze zullen zich vervreemd en in de steek gelaten voelen in hun eigen buurt. Dat kan toch nooit de bedoeling zijn, want we moeten toch echt samen verder. We staan als SP voor de noodzaak van participatie. Het is volgens ons in ieders voordeel dat we met elkaar omgaan.

Spreiding over wijken en buurten ::

Het is een feit dat binnen Gouda allochtonen niet evenredig verspreid over de wijken en buurten wonen. Er is sprake van ruimtelijke concentraties van allochtonen en de Goudse politiek heeft het zover laten komen en niet zonder gevolgen. Etnische concentratie is geen stimulans tot toenadering tussen allochtonen en autochtonen. Ook wijzen diverse studies op een directe negatieve samenhang tussen het wonen in een concentratiewijk en de kans op werkloosheid, inkomenshoogte en beroepsprestige. Oosterwei is hier geen uitzondering op. Veel allochtonen hier verlangen ook naar een beter gemengde wijk.

De gemeente zou een verordening voor de woonruimteverdeling vast moeten stellen, waarin regels zijn opgenomen die gemengd wonen bevorderen, met behoud van de keuzevrijheid van mensen. Rekening moet worden gehouden met dat het patroon van segregatie via een woonruimteverdelingsysteem zoals Gouda nu hanteert het gevolg lijkt van dat allochtonen minder tijd nemen voor een wachttijd.

Het regioplan van VROM promoot in ieder geval differentiatie in de woningvoorraad en investeren in de buurten als de geëigende methode voor het tegengaan van ruimtelijke concentratie van etnische groepen. Dan moet je natuurlijk niet de nieuw te bouwen wijk Westergouwe praktisch op slot gooien voor iedereen die niet tot de witte elite behoort.

Vermoeden schoolbestuur ::

In haar brief aan het college uit het schoolbestuur het vermoeden dat de gemeente een verhuizing naar Oost ziet als een belemmering voor of een afbreuk op de integratie van de Marokkaanse gemeenschap in Gouda. Of dit vermoeden terecht is, maar ook of dit de volledige overweging zou zijn van het college of een aantal politieke partijen, is momenteel nog niet bekend. De claim die het schoolbestuur maakt, is in ieder geval dat de vestiging van een islamitische school in Oost de integratie juist ten goede komt.

Segregatie tussen scholen ::

Dat islamitische scholen beter presteren juist vanwege het homogene karakter van deze scholen is niet correct. Het klopt dat Dronkers als pluspunt noemt dat vooral als de keus voor een etnisch gesegregeerde school, zoals een islamitische school, bewust wordt gemaakt door de ouders, omdat ze zich bij die school betrokken voelen, dat voor de leerprestaties van de leerlingen positief is. Dit is alleen niet het enige wat hij over gesegregeerde scholen zegt.

Sociaal-economische segregatie tussen scholen verkleint de effectiviteit van scholen met leerlingen met veel cognitieve en sociale problemen. De leertijd op die scholen ligt lager dan die op scholen met leerlingen met weinig cognitieve en sociale problemen. Het zou dus beter zijn als leerlingen met veel en weinig cognitieve en sociale problemen evenredig over alle scholen verdeeld zouden zijn. De SP pleit voor dubbele wachtlijsten en acceptatieplicht, zodat evenredige spreiding mogelijk wordt.

Dronkers stelt verder dat sociaal-economische segregatie veel ernstiger is voor leerprestaties van kinderen dan etnische schoolsegregatie. Etnische segregatie kan ook de effectiviteit van scholen verminderen, omdat door de integratieproblemen van leerlingen de leertijd kleiner zal worden. Helaas valt bij de islamitische school in Gouda sociaal-economische en etnische segregatie nog in grote mate samen, wat een negatief effect zal hebben op de leerlingen.

Een groot deel van de arme gezinnen is allochtoon. De SP maakt zich hard voor het bestrijden en voorkomen van armoede, maar ook voor dat de werkende armen een fatsoenlijk loon krijgen en uit de armoede kunnen blijven. Het hebben van voldoende inkomen is immers een belangrijke voorwaarde voor een volwaardige deelname aan de samenleving.

Openbare School ::

Gouda-Oost bestaat uit Vreewijk, Oosterwei en Oud-Goverwelle. Alleen in Oosterwei is de helft Marokkaans. Er wonen dus niet alleen Marokkanen in Gouda-Oost en ook niet alle Marokkanen willen hun kinderen naar een islamitische school sturen. Er is kortom niets mis met de vestiging van een openbare school in Gouda-Oost, zeker als deze een goede afspiegeling vormt van de samenstelling ervan. De door het schoolbestuur van Al Qalam hierop geuite kritiek achten wij niet ter zake.

Integratie van islamitische school ::

Op basis van alle bovengenoemde overwegingen komen we tot de conclusie dat de vestiging van deze school op zich niet het beste is voor integratie. We zien liever gemengde scholen. Als het grootste gedeelte van de leerlingen van Al Qalam uit Oost komen denken wij ook dat de voorwaarden voor integratie in Oost inderdaad beter zijn. Je kunt voor veel meer leerlingen binding met de eigen buurt creëren en de ouders ook makkelijker meenemen in het participeren in de buurt. Het is dus niet het beste, maar de verhuizing van Plaswijck naar Oost is wel beter voor integratie.

De SP heeft uitgaande van de kennis van zaken die ze nu heeft en de realiteit van bijzondere scholen geen problemen met de vestiging van Al Qalam in Oost. Het is beter als kinderen in hun eigen wijk naar school kunnen. Bovendien is het fijn dat minder kinderen noodgedwongen gebruik moeten maken van leerlingenvervoer. Voorwaarde is wel dat deze islamitische school actief deelneemt/blijft deelnemen aan het Goudse Jeugd en onderwijsbeleid en ook in Oost samenwerkt met andere scholen in een Brede School. Zo maken we contacten tussen allochtone en autochtone in ieder geval beter mogelijk.