Politiek Café: Koopkracht & Energiearmoede - “Mensen gaan kou lijden”
Politiek Café: Koopkracht & Energiearmoede - “Mensen gaan kou lijden”
Terwijl bij veel huishoudens het water aan de lippen staat, maken grote bedrijven woekerwinsten. Energiebedrijven spannen de kroon, terwijl mensen zich blauw betalen. Een crisis als gevolg van liberale politieke keuzes. Een sociaal alternatief is nodig, zo bleek tijdens het Politiek Café over Koopkracht en Energiearmoede van SP Gouda en Krimpenerwaard.
De koopkracht van miljoenen Nederlanders staat onder druk. Veel mensen komen in de problemen door de stijgende prijzen. Een schril contrast met de recordwinsten in het bedrijfsleven. SP Kamerlid Bart van Kent hekelt de tweedeling die steeds groter wordt: “Wij betalen ons blauw, maar ondertussen kloppen bedrijven het geld uit onze zakken en maken megawinsten. De aandeelhouders worden gespekt en wij mogen afrekenen aan de kassa.”
Van Kent wijst terecht op de liberale politieke keuzes die hebben geleid tot deze tegenstelling en wijst ook naar de inkomsenskant: “Het is krankzinnig dat in we in een rijk land als Nederland toestaan dat bedrijven mensen zo weinig betalen dat ze niet rondkomen. Dat mensen in armoede leven. Dat is een politieke keuze die Rutte en zijn regeringen keer op keer maken.”
Over hoe deze problemen op te lossen is Van Kent helder: “Op korte termijn hebben we een noodplan om de koopkracht te repareren. Maar er moet fundamenteel wat veranderen. Lonen, uitkeringen en pensioenen moeten omhoog.”
Veruit de grootste aanstichter van de koopkrachtcrisis is de geëxplodeerde energierekening. Waar de staat bij de verkoop van de nutsvoorzieningen €20 miljard ontving, betaalt het nu €23 miljard aan het zogeheten prijsplafond. Van Kent ziet het kabinet om de hete brij heen draaien bij het vinden van oplossingen: “Het energieplafond is een sof. Ik sprak een mevrouw uit Goes. Betaalt ondanks het energieplafond €700,- in de maand. Dat is net zo hoog als haar pensioentje. Mensen gaan kou lijden.”
In plaats van het subsidiëren van energiemultinationals ziet hij liever een fundamentelere oplossing: Het weghalen van de perverse winstprikkel door middel van Nationalisering.
“Terwijl men in Europa energiebedrijven nationaliseert, kijkt Rutte de andere kant op. Hij laat de woekerwinsten naar zijn vriendjes in de directiekamer gaan, terwijl mensen zich blauw betalen. Dat moet anders. Energie moet weer van ons worden. 80% is het met ons eens. Daarom zijn we een volkspetitie gestart om de energiebedrijven te nationaliseren,” aldus Van Kent.
Van Kent: “We staan voor een winter waarin mensen honger gaan krijgen, in de kou komen te zitten. Dit kunnen we niet laten gebeuren. Mensen pikken het niet meer. Aan ons om deze mensen te mobiliseren.”
Kachel uit, dekens om
De gevolgen van de energiecrisis zijn ook in Gouda schrijnend. Miranda Hagen woont in een slecht geïsoleerde woning in Achterwillens: “Vattenfall berekende mijn nieuwe termijnbedrag op €504,- per maand. Ik betaal €4,- per m3 gas. Dat kan ik niet betalen. Dus komende winter gaat de kachel uit. Dikke trui aan. Voor mijn zoontje heb ik extra dekens gekocht. Bizar dat dit in Nederland kan.”
Toch ziet Hagen ook falen op lokaal niveau: “Ik woon in een buurt met sociale huur waar mensen het niet breed hebben. Er heerst armoede. Mensen kunnen niet zelf hun huis isoleren. Dat moet de woningcorporatie doen, ze ontvangen immers huur. Maar ze vertikken het. De tocht en schimmel zitten door het hele wooncomplex. Mensen kunnen de woning amper warm stoken, betalen zich blauw en krijgen last van astma. En de woningcorporatie doet niets.”
SP Gouda staat Miranda en haar medebewoners bij in het afdwingen van onderhoudswerkzaamheden in haar straat. Het probleem van de slechte isolatie is echter een probleem dat op veel meer plekken in Gouda speelt. Zelfs met de door het rijk verstrekte €800 kwamen mensen met moeite de winter door.
Pleisters plakken
Tot verbijstering had het coalitieakkoord van het Goudse stadsbestuur geen concrete plannen om dit probleem doortastend aan te pakken. Er wordt een schamele €2 miljoen uitgetrokken voor ondersteuning van verenigingen, inkomensondersteuning en kleine ingrepen bij mensen thuis. Een groter plan voor isolatie is aangekondigd, maar is nog altijd niet gepresenteerd. Uitvoering voor het begin van deze winter is lijkt dan ook uitgesloten.
Robert Brand, voorzitter SP Gouda en Krimpenerwaard, snapt niets van het gebrek aan urgentie bij het College: “Als wij in mei met SP-leden bij elkaar zitten en dan al zien dat mensen in de problemen gaan komen met de energierekening, hoe kan het dan dat het stadsbestuur in het najaar niet verder komt dan brievenbusborstels en tochtstrips?”
Fijntjes wijst Brand erop dat het ook anders kan: “Gouda plakt pleisters. In Groningen trekt het SP-college €17 miljoen uit om mensen de winter door te helpen. SP Zutphen wil massaal zonnepanelen plaatsen. Gouda trekt €7,3 miljoen uit. Voor het stadhuis. Dan heb je je prioriteiten niet op orde.”
Sociale oplossingen
De SP is de campagne Ik betaal me blauw gestart. Mensen kunnen hun verhaal vertellen over de energiecrisis. SP verzamelt en bundelt de verhalen om te komen tot oplossingen. Brand: “Willen we de energiecrisis te boven komen, dan moeten we samen opstaan. Onze verhalen delen en samenwerken aan sociale oplossingen. Want die zijn hard nodig.”